In 2020 voorspelden economen een jaarlijkse groei van 7 procent voor de Europese elektronica productiemarkt tot 2030, wat aantoont dat de sector een essentiële pijler vormt voor economische expansie. In 2022 bedroeg de Europese productie van Printed Circuit Board Assembly (PCBA) ongeveer 154 miljard euro. Hiervan werd bijna 52 miljard euro gegenereerd door 2.200 Electronic Manufacturing Services (EMS) bedrijven en ongeveer 81 miljard euro door Original Equipment Manufacturers (OEM). Het aandeel EMS van Nederland en België hierin is eerder bescheiden en respectievelijk 1.24 miljard euro en 465 miljoen euro. 

Voor deze Europese PCBA productie hebben we ongeveer 9.25 miljard euro aan Printed Circuit Boards (PCB) nodig. De 170 overgebleven Europese PCB producenten maken hier met eigen productie voor maar 1.76 miljard. Dit betekent dat we voor meer dan 80 procent afhankelijk zijn van PCB import. 

Sinds 2020 werken het Europese parlement en de Europese Commissie aan de European Chips Act. Hun doelstellingen hierbij zijn: het leiderschap van de EU op het gebied van onderzoek en technologie versterken; EU-capaciteit opbouwen en versterken om te innoveren in het ontwerpen, produceren en verpakken van geavanceerde, energiezuinige en veilige chips, en deze om te zetten in verwerkbare producten; een adequaat kader opzetten om de productiecapaciteit van de EU tegen 2030 aanzienlijk te verhogen; het acute tekort aan vaardigheden aanpakken, nieuw talent aantrekken en de opkomst van geschoolde arbeidskrachten ondersteunen; een diepgaand inzicht te ontwikkelen in de wereldwijde toeleveringsketens voor halfgeleiders en waar nodig passende maatregelen te nemen. 

Concreet betekent dit: opschalen van de chipproductie van +/-10 procent van het wereld productievolume van 2020 naar +/-20 procent tegen 2030. In deze periode groeit de markt met 97 procent. Het volume Europese chipproductie zal dus in 2030 bijna vier maal het volume van 2020 moeten zijn, een hele uitdaging. Hierbij komt nog dat een chip de volledige elektronica waardeketen nodig heeft om te kunnen functioneren. 

Naast deze uitdagingen komen zeer binnenkort nieuwe regels op ons af, zoals de European Circular Economy (Green deal) en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Ontwikkelaars zullen ontwerpen moeten maken die herstelbaar en recyclebaar zijn, terwijl bedrijven MVO-rapporten moeten indienen en producten en diensten voorzien van CO2-impact indicaties. 

Wat moet er gebeuren om deze uitdagingen aan te gaan?

 Overheden moeten het belang van de industrie benadrukken, niet alleen aan het grote publiek, maar ook aan academische instellingen. EU industrieën moeten weer voorrang krijgen bij het inzetten van publieke middelen of door de overheid gesubsidieerde fondsen. We zouden EU databases voor onderdelen en grondstoffen kunnen oprichten en het gebruik ervan opleggen aan fabrikanten wat leidt tot harmonisering en beschikbaarheid van cruciale gegevens. Een Europees Electronic Computer-Aided Design (E-CAD) pakket voor PCB en PCBA zou hierop het sluitstuk zijn. 

Het bevorderen van technische studies, het aanbieden van scholingsprogramma's en het nauwer betrekken van de industrie bij het onderwijs zijn cruciaal. Financiële ondersteuning van onderwijsinstellingen die elektronica opleidingen aanbieden, is van essentieel belang.

 Ook het creëren van een gelijk speelveld van onze industrie is belangrijk. Dat kan gerealiseerd worden door importtarieven voor benodigde grondstoffen af te schaffen en te investeren in een lokale grondstoffenindustrie. Het onderzoeken van importtarieven voor eindproducten, het monitoren van de markt, en het stimuleren van financiële instellingen om kapitaal beschikbaar te stellen, zijn eveneens van groot belang. EU-oorsprong van producten en diensten bevorderen en verplichten bij aankopen met publieke middelen. Energie betaalbaar en steeds beschikbaar houden. Een slanke en digitale overheidsadministratie voeren. Daarnaast moeten slimme investeringen gericht zijn op onderwijs, de ontwikkeling van componenten en applicatie, de ontwikkeling van een E-CAD pakket en EU-databases, chipproductie en verpakking, chiplet-productie, PCB-productie en PCB Assembly.

Conclusie:

Europa moet hard werken aan het versterken van de elektronica-industrie, niet alleen uit strategische noodzaak, maar ook als economische en sociale prioriteit. Het creëren van een veerkrachtige en duurzame elektronicamarkt zal niet alleen bijdragen aan economische groei, maar ook aan het behoud van een leidende positie op het wereldtoneel. 

Dirk Stans 

Managing partner Eurocircuits Group en

voorzitter van de FHI branche Industriële Elektronica