Perslucht, pneumatiek

Waarom het meten van persluchtkwaliteit volgens DIN ISO 8573-1 zo belangrijk is

26 februari 2024
Herman de Haan

De DIN ISO 8573-1 (2016) is een internationale norm die specificaties geeft voor de zuiverheid van perslucht, waarbij verschillende verontreinigingen worden gecategoriseerd en gereguleerd. Het doel van deze norm is om een consistente en specifieke kwaliteitsstandaard te bieden voor perslucht, omdat deze een cruciale rol speelt in diverse industriële toepassingen.

Verontreinigingen zoals deeltjes, waterdamp, oliedamp of restolie kunnen negatieve effecten hebben op de prestaties en levensduur van apparatuur die perslucht gebruikt, maar ook op het eindproduct dat de fabriek verlaat. De norm DIN ISO 8573-1 stelt eisen aan deze verschillende aspecten om de betrouwbaarheid van het productieproces te waarborgen.

Hoe werkt de klasse-indeling van ISO 8573-1?

De ISO 8573-1 is een internationale standaard die de kwaliteit van perslucht voor diverse toepassingen specificeert. Deze norm verdeelt de kwaliteit van perslucht in verschillende klassen, waarbij elke klasse een specifiek niveau van zuiverheid vertegenwoordigt. De klassen worden genummerd van 0 tot 9, waarbij lagere getallen staan voor hogere zuiverheid. Hieronder de verschillende klassen en hun betekenis:

dinregel.jpg
De DIN ISO 8573-1 norm verdeelt de kwaliteit van perslucht in verschillende klassen. Zie ook hieronder.

A. Deeltjesklasse (deeltjesgrootte)

  • Klasse 0: Er mogen geen deeltjes zijn.

  • Klasse 1: Totale deeltjesconcentratie ≤ 20.000 deeltjes/m³ bij 0,1 tot 0,5 µm grootte.

  • Klasse 2: Totale deeltjesconcentratie ≤ 400.000 deeltjes/m³ bij 0,1 tot 0,5 µm grootte.

  • Klasse 3: Totale deeltjesconcentratie ≤ 6.000.000 deeltjes/m³ bij 0,1 tot 0,5 µm grootte.

  • Klasse 4: Totale deeltjesconcentratie ≤ 90.000.000 deeltjes/m³ bij 0,1 tot 0,5 µm grootte.

  • Klasse 5: Totale deeltjesconcentratie ≤ 1.000.000.000 deeltjes/m³ bij 0,1 tot 0,5 µm grootte.

  • Klasse 6: Totale deeltjesconcentratie ≤ 20.000.000.000 deeltjes/m³ bij 0,1 tot 0,5 µm grootte.

B. Vochtklasse (dauwpunt)

  • Klasse 1: Dauwpunt ≤ -70°C.

  • Klasse 2: Dauwpunt ≤ -40°C.

  • Klasse 3: Dauwpunt ≤ -20°C.

  • Klasse 4: Dauwpunt ≤ 0°C.

  • Klasse 5: Dauwpunt ≤ +3°C.

  • Klasse 6: Dauwpunt ≤ +7°C.

  • Klasse 7: Dauwpunt ≤ +10°C.

  • Klasse 8: Dauwpunt ≤ +15°C.

C. Oliedampklasse (olienevelconcentratie)

  • Klasse 0: Er mogen geen oliedeeltjes zijn.

  • Klasse 1: Oliedeeltjesconcentratie ≤ 0,01 mg/m³.

  • Klasse 2: Oliedeeltjesconcentratie ≤ 0,1 mg/m³.

  • Klasse 3: Oliedeeltjesconcentratie ≤ 1 mg/m³.

  • Klasse 4: Oliedeeltjesconcentratie ≤ 5 mg/m³.

  • Klasse 5: Oliedeeltjesconcentratie ≤ 25 mg/m³.

Het doel van deze indeling is om gebruikers in staat te stellen de kwaliteit van perslucht te specificeren die vereist is voor hun specifieke toepassingen. Bijvoorbeeld, in industrieën waar gevoelige instrumentatie wordt gebruikt, kan een hogere klasse nodig zijn om verontreinigingen te minimaliseren en de betrouwbaarheid van de processen te garanderen.

Waarom is het monitoren van de kwaliteit van perslucht van belang bij industriële perslucht-installaties?

Industriële processen die perslucht gebruiken, variëren sterk in hun vereisten. Monitoring is essentieel om ervoor te zorgen dat de persluchtkwaliteit voldoet aan de specifieke behoeften van het proces. Onjuiste persluchtkwaliteit kan leiden tot verminderde productiviteit, schade aan apparatuur en zelfs veiligheidsrisico’s. Door continu de kwaliteit te monitoren, kunnen onregelmatigheden tijdig worden gedetecteerd en gecorrigeerd, waardoor de algemene efficiëntie en betrouwbaarheid van het systeem verbetert.

Praktijkvoorbeeld: Monitoring is van levensbelang 

Nog niet zo lang geleden werden door ANTS Technology en Consulting metingen verricht bij een trapliftfabrikant. De klant wilde zekerheid over de kwaliteit van de ademlucht voor de medewerkers. Wat bleek? In de poedercoatstraat van de fabriek krijgen operators een masker op met lucht afkomstig van het persluchtnet, die verder behandeld werd tot ademlucht. Maar bij de ademluchtmeting (EN12021) werd een veel te hoog gehalte CO2 aangetroffen. Naar alle waarschijnlijkheid zoog de compressor lucht aan met een te hoge concentratie kooldioxide die de ademluchtkwaliteit beïnvloedt. De beheerder was zich niet bewust van het probleem totdat hij de gemeten waarden met eigen ogen zag. Gelukkig zijn er op tijd extra maatregelen getroffen om het CO2-niveau beheersbaar te maken.

Wat is het belang van verbruiksmeting (flowmeting) in industriële perslucht?

Moderne lokale flowmeting in een persluchtsysteem biedt inzicht in het verbruik, ‘misbruik’ en lekkages door de hele productielijn, essentieel voor het optimaliseren van energie-efficiëntie. Door het verbruik op meerdere plaatsen te meten, kan de benodigde capaciteit van de persluchtinstallatie nauwkeurig worden afgestemd op de werkelijke behoeften, waardoor veel energieverbruik wordt bespaard.

Wat is het belang van dauwpunt-monitoring in industriële perslucht?

Dauwpuntmonitoring is cruciaal om te voorkomen dat waterdamp condenseert en schade veroorzaakt aan gevoelige apparatuur. Het helpt ook bij het voorkomen van corrosie en het bevriezen van leidingen. Door de nauwkeurige controle van het dauwpunt kan de persluchtkwaliteit worden gehandhaafd binnen de specificaties die vereist zijn voor verschillende toepassingen. Het is de belangrijkste leidraad voor het installeren van de juiste drogers en filters op de juiste plaats in het persluchtsysteem.

Praktijkvoorbeeld: Klein beetje restvocht zorgt voor een enorme schadepost

Bij een biogas-installatie was het persluchtsysteem degelijk aangelegd. Alles leek in orde totdat er grote delen van de buiteninstallatie vervangen moesten worden, omdat ze waren kapotgevroren. Door een te hoog restvochtgehalte in de perslucht ontstond ijsvorming tijdens de eerste vorstperiode en richtte zo forse schade aan.
Die kosten hadden voorkomen kunnen worden door monitoring van het restvochtgehalte voor buitenomstandigheden en extra maatregelen. In de winter wordt nu op advies de perslucht aanvullend gedroogd waardoor de vochtproblemen tot het verleden behoren.

Wat is het belang van restolie- ofwel oliedampmeting in persluchtinstallaties?

Oliedamp in perslucht kan aanzienlijke schade veroorzaken aan procesapparatuur en productkwaliteit beïnvloeden. Het monitoren van oliedampconcentraties zorgt ervoor dat de persluchtkwaliteit voldoet aan de gestelde normen, wat cruciaal is in sectoren zoals voedselverwerking en farmaceutica. Belangrijk is hier ook om het probleem bij de kern aan te pakken, en niet alleen door het plaatsen van oliefilters te maskeren.

Wat is het belang van partikelmeting in persluchtinstallaties?

De aanwezigheid van deeltjes in perslucht kan leiden tot slijtage van apparatuur en productverontreiniging. Partikelmeting is van belang om te waarborgen dat perslucht vrij is van schadelijke deeltjes, waardoor de levensduur van apparatuur wordt verlengd en de kwaliteit van het eindproduct in een productieproces gegarandeerd blijft.

Waarom bevat de DIN ISO8573-1-norm tien verschillende kwaliteitsklassen?

De tien verschillende kwaliteitsklassen in de DIN ISO 8573-1-norm stellen gebruikers in staat om de persluchtkwaliteit af te stemmen op specifieke toepassingen. Elke klasse behandelt verschillende parameters, zoals deeltjesgrootte, drukdauwpunt en concentratie van restolie. Hierdoor kunnen bedrijven de toegepaste norm aanpassen aan hun specifieke behoeften en de vereiste kwaliteit bereiken. Zo is het soms raadzaam om een systeem te scheiden voor twee soorten perslucht, beide optimaal afgestemd op de benodigde specificaties. Daarmee kunnen doorgaans hoge besparingen gerealiseerd worden.

Hoe kan monitoring van persluchtkwaliteit zorgen voor een lager energieverbruik?

Het monitoren van persluchtkwaliteit maakt een nauwkeurige afstemming van de persluchtproductie op de werkelijke behoeften mogelijk en geeft inzicht in specifieke schommelingen en mogelijke knelpunten in de installatie. Dit voorkomt overmatig of onnodig energieverbruik en optimaliseert de efficiëntie van de installatie, wat resulteert in lagere energiekosten. Drukval en andere kwaliteitsproblemen duiden vaak op persluchtlekkages. Daarin zit al 47 procent van alle besparingspotentieel in een persluchtinstallatie volgens het Frauenhofer Instituut.

Hoe kan monitoring van persluchtkwaliteit zorgen voor minder uitval (downtime) en lagere onderhoudskosten van persluchtapparatuur?

Door continu de persluchtkwaliteit te monitoren, kunnen afwijkingen en mogelijke storingen tijdig worden gedetecteerd. Dit leidt tot proactief onderhoud, waardoor ongeplande uitval wordt geminimaliseerd. Minder downtime resulteert in lagere onderhoudskosten en verbetert de algehele betrouwbaarheid van het persluchtsysteem.

Meten volgens DIN ISO 8573-1 van groot belang

Het meten van alle aspecten van persluchtkwaliteit volgens de DIN ISO 8573-1 (2016) normen is dus van vitaal belang voor alle industriële persluchtsystemen. Dit draagt niet alleen bij aan een optimale werking en efficiëntie, maar het waarborgt ook de integriteit van producten en apparatuur, vermindert energieverbruik en minimaliseert ongeplande downtime. Het implementeren van deze normen en het uitvoeren van regelmatige monitoring vormen een essentieel onderdeel van een doeltreffend en duurzaam persluchtbeheer in alle industriële toepassingen, maar zijn vooral van belang bij het verwerken van voedsel en farmaceutische of chemische producten.

Meer weten? Klik hier en neem contact op met ANTS Technology en Consulting in Belfeld.

Laatst bijgewerkt: 26 februari 2024

Blauwwater 17
5951 DB Belfeld
Nederland
077 767 6276